حرکات اصلاحی

اصلاح وضعیت بدنی و عملکرد بهتر

کاردرمانی حرکات اصلاحی

حرکات اصلاحی

بهبود وضعیت بدنی، کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی

حرکات اصلاحی چیست؟

حرکات اصلاحی یعنی مجموعه‌ای از تمرین‌ها و فعالیت‌های حرکتی که برای اصلاح ناهنجاری‌های قامتی، مشکلات حرکتی و پیشگیری از آسیب‌های اسکلتی–عضلانی طراحی می‌شن.

به زبان ساده: وقتی بدن به‌دلیل عادت‌های غلط (مثل بد نشستن، کیف یا پای پرانتزی، شانه‌های افتاده، گودی کمر زیاد، صافی کف پا و …) دچار مشکل میشه، حرکات اصلاحی به کمک میاد تا وضعیت بدن رو به حالت طبیعی نزدیک‌تر کنه.

اهداف حرکات اصلاحی

  • اصلاح وضعیت‌های نادرست بدنی (Posture correction)
  • افزایش انعطاف‌پذیری و کشش عضلات کوتاه‌شده
  • تقویت عضلات ضعیف
  • جلوگیری از پیشرفت ناهنجاری‌های اسکلتی
  • پیشگیری از دردها و آسیب‌ها

مثال‌هایی از ناهنجاری‌ها و حرکات اصلاحی مربوط

گودی کمر زیاد (لوردوز)

کشش عضلات کمر + تقویت شکم و باسن

قوز پشت (کیفوز)

کشش عضلات سینه + تقویت عضلات پشت

شانه افتاده

کشش سینه و تقویت عضلات پشت شانه

انواع حرکات اصلاحی

۱. حرکات اصلاحی ستون فقرات

  • گودی کمر (لوردوز کمری) → تمرینات کششی عضلات پشت کمر و تقویتی شکم
  • قوز پشت (کیفوز) → تمرینات کششی سینه و تقویت عضلات پشت
  • کج پشتی (اسکولیوز) → حرکات متقارن و متعادل‌سازی عضلات دو طرف ستون فقرات

۲. حرکات اصلاحی اندام تحتانی

  • زانوی ضربدری (X شکل) → تقویت عضلات داخلی ران، کشش خارجی ران
  • زانوی پرانتزی (O شکل) → تقویت عضلات خارجی ران، کشش داخلی ران
  • صافی کف پا → تمرینات تقویت قوس کف پا مثل جمع کردن حوله با انگشتان یا راه رفتن روی پنجه
  • کف پای گود → حرکات کششی کف پا و ساق

۳. حرکات اصلاحی اندام فوقانی

  • شانه‌های افتاده یا جمع شده به جلو → کشش سینه و جلوی شانه، تقویت عضلات پشت شانه
  • چرخش داخلی شانه‌ها → تمرینات اصلاحی عضلات روتاتور کاف

۴. حرکات اصلاحی وضعیتی (Postural)

  • اصلاح وضعیت نشستن پشت میز
  • حرکات کششی برای افراد پشت‌میزنشین
  • تمرینات افزایش تعادل و هماهنگی

۵. حرکات اصلاحی عمومی

  • تمرینات تعادلی (ایستادن روی یک پا)
  • تمرینات انعطافی (کشش عضلات کوتاه شده)
  • تمرینات قدرتی (تقویت عضلات ضعیف شده)

فواید حرکات اصلاحی برای بدن

1

بهبود قامت و زیبایی اندام

2

کاهش درد و پیشگیری از مشکلات اسکلتی

3

تقویت عضلات ضعیف و کشش عضلات کوتاه

4

بهبود کیفیت حرکات روزمره

5

افزایش اعتماد به نفس

6

پیشگیری از مشکلات آینده

7

افزایش عملکرد ورزشی

چه کسانی به حرکات اصلاحی نیاز دارند؟

کودکان و نوجوانان

افرادی که در سن رشد هستند و نیاز به اصلاح ناهنجاری‌های در حال شکل‌گیری دارند

افراد با ناهنجاری‌های مشخص

مانند قوز کمر، گودی کمر، اسکولیوز، زانو پرانتزی یا کف پای صاف

کارمندان و دانشجویان

افرادی که مدت طولانی پشت میز می‌نشینند و دچار مشکلات وضعیتی شده‌اند

ورزشکاران

کسانی که می‌خواهند عملکرد بهتری داشته باشند و آسیب کمتری ببینند

انواع ناهنجاری‌های اسکلتی

ناهنجاری‌های اسکلتی به وضعیتی گفته میشه که در اون استخوان‌ها و مفاصل بدن از حالت طبیعی و استاندارد خودشون خارج میشن. این ناهنجاری‌ها می‌تونن به‌صورت مادرزادی یا اکتسابی (به دلیل عادات غلط حرکتی، نشستن نادرست، ضعف عضلات یا آسیب‌ها) ایجاد بشن.

۱. ناهنجاری‌های ستون فقرات

  • کیفوز (قوز پشت): گردی بیش از حد پشت
  • لوردوز (گودی کمر زیاد): افزایش انحنای کمر به جلو
  • اسکولیوز: انحراف جانبی ستون فقرات (شکل S یا C)
  • صاف شدن ستون فقرات: کاهش انحناهای طبیعی

۲. ناهنجاری‌های اندام تحتانی (پاها)

  • زانوی پرانتزی (Varus)
  • زانوی ضربدری (Valgus)
  • زانوی خمیده (Genu Recurvatum)
  • صافی کف پا (Flat Foot)
  • کف پای گود (Pes Cavus)

نکات کلیدی در اجرای حرکات اصلاحی

1

ارزیابی دقیق قبل از شروع (تست‌های قامتی، انعطافی و قدرتی)

2

رعایت اصل تعادل عضلانی: کشش عضلات کوتاه و تقویت عضلات ضعیف

3

حرکت آهسته و کنترل‌شده

4

اصل تدریج در افزایش شدت و زمان تمرین

5

تمرکز بر پوسچر صحیح در طول تمرین

6

پیوستگی و استمرار حداقل ۶ تا ۸ هفته

7

اصل اختصاصی بودن تمرین‌ها برای هر فرد

8

ترکیب با اصلاح سبک زندگی (نشستن درست، فعالیت بدنی منظم)

9

هماهنگی با سایر روش‌ها (فیزیوتراپی، کاردرمانی)

خدمات مرکز کاردرمانی نوین اراک

حرکات اصلاحی ستون فقرات
حرکات اصلاحی کمر درد و گردن
حرکات اصلاحی کف پای صاف و اسکولیوز
حرکات اصلاحی زانو پرانتزی و قوز کمر (کیفوز)
حرکات اصلاحی گودی کمر (لوردوز)
تمرینات اصلاحی برای قامت و دانش‌آموزان
حرکات اصلاحی در خانه و برای ورزشکاران
برنامه روزانه حرکات اصلاحی
فیلم حرکات اصلاحی اسکولیوز

نقش کاردرمانی در حرکات اصلاحی

کاردرمانی در ناهنجاری‌های اسکلتی بیشتر روی اصلاح الگوهای حرکتی، تقویت عضلات ضعیف، کشش عضلات کوتاه و آموزش مهارت‌های عملکردی روزمره تمرکز می‌کنه. هدف اینه که فرد علاوه بر اصلاح وضعیت بدنی، در زندگی روزمره هم عملکرد راحت‌تر و بدون درد داشته باشه.

نقش کاردرمانی در ناهنجاری‌های اسکلتی

ارزیابی کامل

  • بررسی قامت (Posture) با خط شاقول یا نرم‌افزارهای تخصصی
  • شناسایی عضلات ضعیف و کوتاه
  • تحلیل نحوه نشستن، راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزانه

آموزش حرکات اصلاحی

  • تمرین‌های کششی برای عضلات کوتاه (مثلاً کشش عضلات سینه در کیفوز)
  • تمرین‌های تقویتی برای عضلات ضعیف (مثلاً تقویت شکم و باسن در لوردوز)
  • تمرینات تعادلی و هماهنگی حرکتی

اصلاح الگوهای حرکتی در ADL

  • آموزش صحیح نشستن پشت میز یا روی صندلی
  • آموزش حمل وسایل (مثلاً کیف روی دو شانه)
  • آموزش راه رفتن صحیح و استفاده درست از کفش یا وسایل کمکی

وسایل کمکی و اورتز

تجویز و آموزش استفاده از کفش طبی، کفی مخصوص یا بریس در مواردی مثل صافی کف پا یا اسکولیوز

بازی‌درمانی حرکتی (ویژه کودکان)

استفاده از بازی‌ها و تمرین‌های جذاب برای اصلاح قامت (مثل توپ درمانی، بازی‌های تعادلی، لی‌لی)

کمر درد و حرکات اصلاحی

کمر درد معمولاً به دلیل ضعف عضلات شکم و فیله‌های کمر، کوتاهی همسترینگ (پشت ران)، نشستن طولانی یا ناهنجاری‌هایی مثل گودی کمر ایجاد میشه. حرکات اصلاحی می‌تونن به کاهش درد و پیشگیری از آسیب کمک کنن.

حرکات اصلاحی برای کمر درد

🔹 ۱. تقویت عضلات شکم و کمر

پل (Bridge)

به پشت بخواب، زانوها خم، کف پا روی زمین. لگن رو بالا ببر تا بدن خط صاف بشه. ۱۰–۱۵ تکرار.

دست و پای مخالف (Bird Dog)

چهار دست و پا، یک دست و پای مخالف رو هم‌زمان بکش. چند ثانیه نگه دار، بعد عوض کن.

🔹 ۲. حرکات کششی

کشش همسترینگ (پشت ران)

روی زمین بشین، پای راست جلو، پای چپ جمع. به ساپت پای جلو خم شو. ۲۰ ثانیه نگه دار، بعد پا عوض.

کشش گربه – شتر (Cat–Camel)

چهار دست و پا، ستون فقرات رو یک بار گرد کن (مثل گربه) و یک بار گود کن (مثل شتر). ۱۰ تکرار آرام.

کشش زانو به سینه

به پشت بخواب، یک زانو رو به سمت قفسه سینه بکش، ۲۰ ثانیه نگه دار، بعد پا عوض.

🔹 ۳. بهبود وضعیت بدن

  • درست نشستن: صندلی با پشتی مناسب، کمر چسبیده به تکیه‌گاه، پای صاف روی زمین
  • پرهیز از قوز کردن یا نشستن طولانی (هر ۴۵ دقیقه یک بار بلند شو و قدم بزن)
  • استفاده از تشک مناسب (نه خیلی نرم، نه خیلی سفت)

⚠️ نکته مهم:

اگر کمر درد همراه با بی‌حسی پا، گزگز، درد تیرکشنده تا ساق یا بی‌اختیاری ادرار باشه، باید سریعاً به پزشک یا مرکز کاردرمانی نوین اراک مراجعه کنی.

فواید حرکات اصلاحی

1. بهبود قامت و زیبایی اندام

باعث صاف شدن ستون فقرات، شانه‌ها و زانوها میشه. قامت ایستاده‌تر و متناسب‌تر ایجاد می‌کنه.

2. کاهش درد و پیشگیری از آسیب‌ها

دردهای ناشی از قوز کمر، گودی کمر یا کف پای صاف کمتر میشه. از پیشرفت ناهنجاری‌ها و بروز آسیب‌های مفصلی جلوگیری می‌کنه.

3. تقویت عضلات ضعیف و کشش عضلات کوتاه

تعادل بین عضلات بدن برقرار میشه. قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات افزایش پیدا می‌کنه.

4. بهبود عملکرد سیستم حرکتی

کیفیت راه رفتن، نشستن و حرکات روزمره بهتر میشه. خستگی کمتر و انرژی بیشتر در فعالیت‌های روزانه حس میشه.

5. افزایش اعتماد به نفس

وقتی قامت صاف و درست باشه، فرد ظاهر بهتری پیدا می‌کنه. همین موضوع روی اعتماد به نفس و ارتباط اجتماعی تأثیر مثبت داره.

6. پیشگیری از بیماری‌های اسکلتی–عضلانی در آینده

با اصلاح ناهنجاری‌های کوچک در کودکی و نوجوانی، از مشکلات جدی در بزرگسالی جلوگیری میشه.

7. افزایش عملکرد ورزشی

ورزشکاران با بدن متعادل و بدون ناهنجاری، حرکات ورزشی رو بهتر و ایمن‌تر انجام میدن.

👉 خلاصه اینکه: حرکات اصلاحی = درمان + پیشگیری + زیبایی اندام + افزایش کیفیت زندگی.

🧘 نتیجه‌گیری

حرکات اصلاحی نه‌تنها یک روش درمانی برای ناهنجاری‌های اسکلتی–عضلانی هستند، بلکه به عنوان ابزاری برای پیشگیری و ارتقای سلامت جسمانی نیز کاربرد دارند. با انجام روزانه و اصولی این تمرین‌ها، می‌توانید به قامت بهتر، کاهش درد، افزایش اعتماد به نفس و زندگی سالم‌تر دست پیدا کنید.